Aleksandra Olgierdówna (ur. między 1368 a 1370 — zm. 19 czerwca 1434 r. w Płocku) – księżniczka litewska, księżna mazowiecka z dynastii Giedyminowiczów. Córka wielkiego księcia Litwy Olgierda Giedyminowica i Julianny, księżniczki twerskiej. Siostra wielkiego księcia litewskiego i króla Polski Wladysława II Jagiełły, księcia Skirgiełły, księżniczki Marii Olgierdówny, księcia Korygiełły, księcia Świdrygiełły i księcia Wigunta Olgierdowicza, przyrodnia siostra Andrzeja Garbatego. Oprócz tego posiada liczne rodzeństwo na Litwie. Żona księcia mazowieckiego Siemowita IV, matka pięciu synów i ośmiu córek.
Biografia[]
Urodziła się jako dwunaste w kolejności urodzenia dziecko wielkiego księcia litewskiego Olgierda Giedyminowicza i jego żony Julianny Twerskiej. Imię otrzymała po swym dziadzie macierzystym, księciu twerskim Aleksandrze Michałowicu. W lutym 1387 roku w Wilnie poślubiła księcia płockiego Siemowita IV. Małżeństwo stanowiło dodatkowe zabezpieczenie układu pomiędzy Władysławem Jagiełłą a księciem mazowieckim. Główną rezydencję Siemowit i Aleksandra mieli w Płocku. Jako ulubiona siostra króla polskiego często bywała wraz z rodziną na Wawelu oraz otrzymywała od brata kosztowne podarki, były to m.in. suknie, biżuteria, siodło czy złoty kubek. Władysław Jagiełło hojnie obdarowywał też gromadkę siostrzeńców oraz opłacał utrzymanie dworzan i flecistów księżnej mazowieckiej. Aleksandra utrzymywała dobre stosunki z bratowymi: Jadwigą Andegaweńską i Anną Cylejską. Odegrała bardzo dużą rolę w zawarciu trzeciego małżeństwa królewskiego brata ze swoją przyjaciółką, Elżbietą Granowską. Aleksandra miała swój osobny dwór, interesowała się i wspierała politykę prowadzoną przez męża, łagodziła spory pomiędzy nim i królewskim bratem. Starała się też zażegnać konflikt pomiędzy Władysławem Jagiełłą i Świdrygiełłą. Owdowiała w 1426 roku. Jan Długosz w swojej kronice przekazał, że księżna Aleksandra pochowała męża z wielkim przepychem, który w ówczesnym biskupie płockim miał wywołać wrażenie pogańskiej ceremonii. Po śmierci Siemowita IV władała swoją dzielnicą oprawną - ziemią rawską i gostynińską. W swoich dobrach czyniła nadania na rzecz kościołów i nadawała prawa miejskie. Księżna Aleksandra zmarła w sobotę 19 czerwca 1434 roku w Płocku, dwa dni później odbył się jej pogrzeb w tamtejszym klasztorze Dominikanów.
Bibliografia[]
- "Poczet książąt i księżnych mazowieckich" J.Grabowski, Avalon Kraków 2019
- "Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów" J.Tęgowski, Wydawnictwo Historyczne 1999
Osobowość[]
Aleksandra, zwana też Oleńką ma miłe i przyjazne usposobienie, jest też bystrą i mądrą osobą. Kocha swoją rodzinę i najprawdopodobniej pokochała też męża, którego wybrał jej brat. Dzień przed swoim ślubem udała się z siostrą Marią do Ragany, chciała wiedzieć ile będzie mieć dzieci.
Oleńka utrzymuje bardzo silne więzy ze swoją rodziną. Jagiełło wybierając dla niej Siemowita uważał że może być z nim szczęśliwa.